διοικητικόΤριμελές Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών 7583/2012

Περίληψη: Οι προσφεύγουσες επιδιώκουν την ακύρωση άλλως την τροποποίηση πράξης προσδιορισμού φόρου κληρονομιάς του Προϊσταμένου της Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας, με την οποία επιβλήθηκε σε βάρος τους διαφορά κυρίου φόρου καθώς και πρόσθετος φόρος σε ποσοστό 75% της εν λόγω διαφοράς, λόγω ανακρίβειας της δήλωσής τους. Πλημμελής εκτίμηση των συγκριτικών στοιχείων από την φορολογική Αρχή. Δέχεται εν μέρει την προσφυγή. Τροποποιεί την πράξη προσδιορισμού φόρου κληρονομιάς του Προϊσταμένου της Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας και καθορίζει τον πρόσθετο φόρο που πρέπει να επιβληθεί σε βάρος κάθε μίας από τις προσφεύγουσες για την ανακρίβεια της δήλωσής τους, σε ποσοστό 50% του φόρου, που θα διέφευγαν να πληρώσουν λόγω της ανακρίβειας αυτής.

Δημοσιευμένη σε: Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών NOMOS

Αριθμός απόφασης 7583/2012

ΓΑΚ …………./2010

ΤΟ

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΑΣ

Τμήμα 22ο Τριμελές

συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 13 Δεκεμβρίου 2011, με δικαστές τις Θεοδώρα Βιτουλαδίτη Πρόεδρο Πρωτοδικών Δ.Δ., Κωνσταντίνα Φωτιάδη (εισηγήτρια), Όλγα Πατένα, Πρωτοδίκες Δ.Δ. και γραμματέα την Μαρία Κωτσόγιαννη, δικαστική υπάλληλο,

για να δικάσει την προσφυγή με χρονολογία 15.6.2004

των : 1) …………….. και 2) ……………., κατοίκων …………… Αττικής (οδός ………….. αρ. ….), οι οποίες δεν εμφανίστηκαν στο ακροατήριο αλλά παραστάθηκαν με την από 9-12-2011 δήλωση, κατ’ άρθρο 133 παρ. 2 εδαφ. β’ του Κ.Δ.Δ., του πληρεξούσιου δικηγόρου τους Δημητρίου Βλαχόπουλου,

κατά του Ελληνικού Δημοσίου, που εκπροσωπείται από τον Προϊστάμενο της Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας (Δ.Ο.Υ.) … Αθηνών, οποίος δεν παραστάθηκε.

Το Δικαστήριο, αφού διαπίστωσε τη νόμιμη κλήτευση του καθ’ου, προχώρησε στη συζήτηση της υπόθεσης χωρίς αυτό να είναι παρών.

Μετά τη συνεδρίαση το Δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη.

Η  κρίση του Δικαστηρίου είναι η εξής:

1. Επειδή, με την κρινόμενη προσφυγή, η οποία νόμιμα επαναφέρεται προς συζήτηση μετά την έκδοση της 10776/2010 προδικαστικής απόφασης του παρόντος Δικαστηρίου και την προσκόμιση των στοιχείων που ζητήθηκαν σε εκτέλεση αυτής, οι προσφεύγουσες επιδιώκουν την ακύρωση άλλως την τροποποίηση της ……/2004 πράξης προσδιορισμού φόρου κληρονομιάς του Προϊσταμένου της Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας (Δ.Ο.Υ.) ………… Αθηνών, με την οποία επιβλήθηκε σε βάρος τους διαφορά κυρίου φόρου 6.256.455 δραχμών και 2.502.582 δραχμών αντίστοιχα, καθώς και πρόσθετος φόρος σε ποσοστό 75% της εν λόγω διαφοράς, λόγω ανακρίβειας της δήλωσής τους, ύψους 4.692.341 δραχμών και 1.876.936 δραχμών αντίστοιχα.
2. Επειδή, στις διατάξεις του ν.δ. 118/1973 (ΦΕΚ Α’ 202) «Περί κώδικος φορολογίας κληρονομιών, δωρεών, προικών και κερδών εκ λαχείων», που εφαρμόζεται στην προκειμένη περίπτωση, ορίζονται τα εξής: «1. Επιβάλλεται φόρος, κατά τα ειδικώτερον εν τω παρόντι οριζόμενα, επί των κτωμένων αιτία θανάτου, δωρεάς ή προικός περιουσιών και επί των κερδών εκ λαχείων. 2. Εις τον φόρον υπόκειται παν φυσικόν ή νομικόν πρόσωπον κτώμενον περιουσία εκ τινός των κατά την προηγούμενην παράγραφον αιτιών (άρθρο 1). ), «Εις τον φόρον υποβάλλεται : α) Η εν Ελλάδι κειμένη και ανήκουσα είτε εις ημεδαπούς είτε εις αλλοδαπούς, πάσης φύσεως περιουσία …» (άρθρο 3)», «Η φορολογική υποχρέωσις γεννάται κατά τον χρόνον θανάτου του κληρονομούμενου» (άρθρο 6 παρ. 1), «Ως αξία των αντικειμένων της κτήσεως δια τον υπολογισμόν του φόρου λαμβάνεται η κατά τον χρόνον της γενέσεως της φορολογικής υποχρεώσεως αγοραία αξία, προσδιοριζομένη κατά τα εν άρθροις 10 έως και 18, ειδικώτερον, οριζόμενα» (άρθρο 9 παρ. 1), «Επί ακινήτων διά τον προσδιορισμόν της αξίας λαμβάνονται υπ’ όψιν και συνεκτιμώνται ιδία: Τα στοιχεία εκτιμήσεως των αυτών ή ετέρων πλησιόχωρων ομοειδών ακινήτων, τα προκύπτοντα εκ μεταβιβάσεως επ’ ανταλλάγματι ή κτήσεων αιτία θανάτου, δωρεάς ή προικός ή εξ απαλλοτριώσεως ή δικαστικών διανομών, η καθαρά πρόσοδος αυτών, ως και παν έτερον πρόσφορον στοιχείον, ασκούν ουσιώδη επίδρασιν επί της διαμορφώσεως της αγοραίας αξίας αυτών. Εν ελλείψει οιουδήποτε εκ των ανωτέρω στοιχείων ή εφ’ όσον τα υπάρχοντα κρίνονται απρόσφορα ή ανεπαρκή, ο προσδιορισμός της αξίας αυτών χωρεί διά παντός αποδεικτικού μέσου» (άρθρο 10), «Θεωρείται ότι μεταξύ της κληρονομιάς περιλαμβάνονται και έπιπλα, του εις φόρον υποχρέου δυναμένου να απόδειξη το εναντίον διά παντός νομίμου μέσου. Η αξία των επίπλων λογίζεται ίση προς το 1/30 της αξίας της λοιπής κληρονομιάς, επιτρεπομένης εις τε το Δημόσιον και τον εις τον φόρον υπόχρεων της αποδείξεως διά παντός νομίμου μέσου αξίας μεγαλυτέρας ή μικροτέρας» (άρθρο 13 παρ. 2). Τέλος, στο άρθρο 75 του προαναφερόμενου Κώδικα ορίζεται ότι: « I… 2. Οι υποβάλλοντες δήλωσιν εν τη οποία ανακριβώς προσδιωρίσθη η αξία των εις φόρον υποκειμένων αντικειμένων ή έλαβε χώραν άλλη ανακρίβεια συνεπαγόμενη μείωσιν του πράγματι οφειλομένου φόρου ή παντελή από τούτου απαλλαγήν, υπόκεινται εις πρόσθετον φόρον οριζόμενον εις ποσοστόν από 37,5% έως 75% (όπως τα ποσοστά αυτά καθορίσθηκαν με το άρθρο 31 παρ. 1 του Ν. 820/1978) του φόρου την πληρωμήν του οποίου θα διέφευγεν ο υπόχρεως. 3. Δεν θεωρείται ανακρίβεια της δηλώσεως και δεν επιβάλλεται πρόσθετος φόρος λόγω ανακρίβειας, όταν η διαφορά μεταξύ της δηλωθείσης αξίας ολοκλήρου της κληρονομικής μερίδος ή κληροδοσίας δεν είναι μεγαλύτερα του 25% της οριστικώς καθορισθείσης αξίας αυτών, μετ’ έκπτωσιν του παθητικού. Εις περίπτωσιν συνυπολογισμού και προγενέστερων δωρεών ή προικών λαμβάνονται υπ’όψιν και συγκρίνονται τα αθροίσματα των μεριδίων ή των αγορών ή προικών δηλωθέντων και οριστικώς καθορισθέντων. Εάν η αξία των συνυπολογιζομένων δωρεών και προικών δεν είναι οριστική λαμβάνεται υπ’όψιν η δηλωθείσα, επιφυλασσομένης της διενέργειας νέας εκκαθαρίσεως μετά την οριστικοποίησιν ταύτης.», και στο άρθρο 76 ότι: «1. Ο οικονομικός έφορος, λαμβάνων υπόψιν την έκθεσιν ελέγχου και τα λοιπά συγκεντρούμενα στοιχεία, εκδίδει πράξιν καταλογισμού του βαρύνοντος τον υπόχρεων φόρου επί πλέον του εκ της δηλώσεως προκύπτοντος μετά του κατά το άρθρον 75 προσθέτου φόρου».
3. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση από τα στοιχεία της δικογραφίας προκύπτουν τα εξής: Οι προσφεύγουσες, ………….. συζ. …………….. και ……………, ως αξ αδιαθέτου κληρονόμοι της μητέρας τους ………………, που αποβίωσε στις …….. στην Αθήνα, δήλωσαν ότι περιήλθε σ’αυτές, αιτία θανάτου, η κάτωθι περιουσία ευρισκόμενη στη νήσο ……….., αποτελούμενη από: 1) ελαιαγρό στη θέση «…………» ……….., εκτάσεως τεσσάρων (4) περίπου στρεμμάτων με έξι (6) ελαιόδεντρα, 2) ελαιόκτημα στη θέση «……….» ……………., με εννέα (9) ελαιόδεντρα, 3) αγροβοσκότοπο στη θέση «………………» ……………, εκτάσεως δύο (2) στρεμμάτων, 4) αγρό στη θέση «…………..» …………, εκτάσεως 5.211 τ.μ. , 5) ελαιαγρό στη θέση «…………..» ………, εκτάσεως τριών (3) περίπου στρεμμάτων, 6) ελαιόκτημα (μετά ρουμανίου) στη θέση «……….» ……….., εκτάσεως δέκα (10) στρεμμάτων, 7) ελαιόκτημα (μετά ρουμανίου) στη θέση «………….» …………., εκτάσεως δέκα (10) στρεμμάτων και 8) δύο (2) ελαιόδεντρα στη θέση «…………» …………….. Επιπλέον, δήλωσαν ότι περιήλθε σε αυτές και ένα αγροτεμάχιο στη θέση «…………..» ……………. της κτηματικής περιφέρειας του Δήμου …………., εκτός σχεδίου πόλεως και εκτός ζώνης, έκτασης 236 τ.μ. με την επ’αυτού λυόμενη κατασκευή 49,60 τ.μ.. Η αξία των ανωτέρω ακινήτων δηλώθηκε σε 100.000, 250.000, 100.000, 36.000.000, 1.200.000, 400.000, 50.000 και 1.500.000 δραχμές αντίστοιχα και προσδιορίστηκε από τη φορολογική αρχή σε 1.200.000 δρχ. (δηλ. προς 300.000 δρχ./στρέμμα), 280.000 δρχ., 360.000 δρχ. (δηλ. προς 180.000 δρχ./στρέμμα), 78.165.000 δρχ. (δηλ. προς 15.000 δρχ/τ.μ.) 1.200.000 δρχ. (δηλ. στο ποσό που δηλώθηκε), 1.800.000 δρχ. (δηλ. προς 180.000 δρχ./στρέμμα), 1.800.000 δρχ. (δηλ. προς 180.000 δρχ./στρέμμα), 60.000 δρχ. και 5.436.400 δρχ. (δηλ. προς 11.500 δρχ./τ.μ. συν αξία λυόμενης κατασκευής 18.000 δρχ./κ.μ.), αντίστοιχα. Την αγοραία αξία της ως άνω κληρονομιαίας περιουσίας, προσδιόρισε ο Προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. ……. Αθηνών, αποδεχόμενος τα αποτελέσματα εκθέσεων ελέγχου της Δ.Ο.Υ. ……….. και Δ.Ο.Υ. …………, για μεν τα ακίνητα στη ………… με βάση συγκριτικά στοιχεία που αφορούν σε : α) μεταβίβαση ελαιοκτήματος στη θέση «………….» περιφέρειας ……………, του οποίου η κατά την 27-9-1995 αξία προσδιορίστηκε προς 300.000 δρχ. το μόδι (ΦΜΑ 1404), β) μεταβίβαση ελαιοκτήματος στη θέση «…………» περιφέρειας ……….., του οποίου η κατά την 25-7-1995 αξία προσδιορίστηκε προς 280.000 δραχ. το μόδι (ΦΜΑ 1034), γ) η μεταβίβαση αγροβοσκότοπου στη θέση «…………» …………, του οποίου η κατά τη 24-11-1995 αξία προσδιορίστηκε προς 160.000 δρχ. το στρέμμα (ΦΜΑ 1453) και δ) μεταβίβαση οικοπέδου στη θέση «…………….» ………….., του οποίου η κατά την 1-12-1994 αξία προσδιορίστηκε προς 15.000 δρχ. ανά τ.μ. (ΦΜΑ 1487), για δε το ακίνητο στη ………….. με βάση συγκριτικό στοιχείο που αφορά αγροτεμάχιο 227,70 τ.μ. που η αξία του προσδιορίστηκε την 15-2-1995 προς 11.500 ανά τ.μ. (ΦΜΑ 99). Ακολούθως, ο ανωτέρω Προϊστάμενος, αφού από την παραπάνω προσδιορισθείσα αξία των εν λόγω κληρονομιαίων στοιχείων, αφαίρεσε παθητικό ύψους 399.400 δραχμών, προσδιόρισε την καθαρή αξία της όλης κληρονομιαίας περιουσίας σε 89.812.000 δραχμές και την αξία της κληρονομικής μερίδας εκάστης των προσφευγουσών στο ποσό των 44.906.000 δραχμών, έναντι της δηλωθείσης από καθεμία από αυτές στο ποσό των 19.800.300 δραχμών. Κατόπιν τούτων, εξέδωσε την …./2004 πράξη προσδιορισμού φόρου κληρονομιάς (προσβαλλόμενη), με την οποία τους επιβλήθηκε διαφορά κυρίου φόρου 6.256.455 δραχμών και 2.502.582 δραχμών αντίστοιχα, καθώς και πρόσθετος φόρος σε ποσοστό 75% της εν λόγω διαφοράς, λόγω ανακρίβειας της δήλωσής τους, ύψους 4.692.341 δραχμών και 1.876.936 δραχμών αντίστοιχα. Κατά της πράξης αυτής οι προσφεύγουσες άσκησαν την κρινόμενη προσφυγή αιτούμενες την ακύρωση άλλως την τροποποίησή της, ισχυριζόμενες ότι τα υπό φορολογία ακίνητα εκτιμήθηκαν υπερβολικά και ότι χρησιμοποιήθηκαν προς τούτο συγκριτικά στοιχεία τα οποία περιγράφονται ανεπαρκώς. Ειδικότερα, προέβαλαν ότι το συγκριτικό για τον υπό φορολογία ελαιαγρό στη θέση «………….» ……………. (ελαιόκτημα στη θέση «………….» ………….) βρίσκεται σε διαφορετική θέση και το ίδιο συμβαίνει όσον αφορά στον αγροβοσκότοπο στη θέση «…………..» …………… Περαιτέρω, ισχυρίστηκαν, σε σχέση με τον αγρό στη θέση «………….» …………, ότι η φορολογική αρχή δεν αναφέρει το εμβαδόν του συγκριτικού, ούτε αναφέρει αν πρόκειται για οικόπεδο εντός σχεδίου ή εκτός σχεδίου και την τοπική σχέση του συγκριτικού αυτού με το κρινόμενο, ενώ, για τα ακίνητα στη θέση «………….» ………… και στη θέση «………….» …………, ότι η φορολογική αρχή προσδιόρισε αυτά αυθαίρετα επί τη βάσει απρόσφορων συγκριτικών στοιχείων, η αξία δε της λυόμενης κατασκευής εκτιμήθηκε υπερβολικά, αφού «εν τοις πράγμασι» είναι παράγκα. Ενόψει τούτων, το Δικαστήριο με την 10776/2010 προδικαστική απόφασή του, αφού απέρριψε τον ισχυρισμό των προσφευγουσών περί παραβιάσεως του δικαιώματος τους σε προηγούμενη ακρόαση κατ’ άρθρο 20 παρ. 2 του Συντάγματος, ανέβαλε την έκδοση οριστικής απόφασης, προκειμένου η Φορολογική Αρχή, μετά από επανέλεγχο κατόπιν αλληλογραφίας με τις κατά τόπο αρμόδιες Δ.Ο.Υ., να προσκομίσει σχετική έκθεση με ακριβή περιγραφή των προτεινόμενων συγκριτικών στοιχείων (έκταση, μορφολογία εδάφους, ειδικότερα χαρακτηριστικά αυτών, απόσταση από τα αντίστοιχα υπό φορολογία κλπ) και με περιγραφή της λυόμενης κατασκευής (κατάσταση αυτής, καταλληλότητα για κατοικία ή για εκμετάλλευση κλπ).
4. Επειδή, σε εκτέλεση της ανωτέρω προδικαστικής απόφασης του Δικαστηρίου, προσκομίστηκε η από 29-10-2010 έκθεση ελέγχου της Δ.Ο.Υ. …………., στην οποία αναφέρονται τα εξής: «ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΑΚΙΝΗΤΩΝ …. 1. Πρόκειται για ένα ελαιαγρό που βρίσκεται στη θέση ………….. της περιφέρειας ………….. του Δήμου …………….. Έχει συν. έκταση 4.000 τ.μ. και περιέχει 6 ελαιόδεντρα απόδοσης % του μοδίου. Είναι ορεινό και απέχει 3.000 τ.μ. από το χωριό, 2.000 τ.μ. από επαρχιακό δρόμο και 6.000 από θάλασσα. 2. Πρόκειται για ένα ελαιόκτημα που βρίσκεται στη θέση ………… της περιφέρειας …………. του Δήμου ………….. Έχει συν. έκταση 500 τ.μ. και περιέχει 9 ελαιόδεντρα απόδοσης 1/2 του μοδίου. Είναι ημιορεινό και απέχει 600 μ. από το χωριό 800 μ. από επαρχιακό δρόμο και 4.000 μ. από θάλασσα. 3. Πρόκειται για ένα αγροβοσκότοπο, που βρίσκεται στη θέση ……………… της περιφέρειας ………….. του Δήμου ……………. Έχει συν. έκταση 2.000 τ.μ. . Είναι ημιορεινός και απέχει 1.000 μ. από το χωριό, 1.000 μ. από επαρχιακό δρόμο και 3.000 μ. από θάλασσα. 4. Πρόκειται για ένα αγρό-οικόπεδο που βρίσκεται εντός του οικισμού ………… περιφερείας ………….. του Δήμου ………………… Έχει συν. έκταση 5.211 τ.μ., είναι άρτιο και οικοδομήσιμο, κείται επί του παραλιακού δρόμου και απέχει 60 μ., από θάλασσα. 5. Πρόκειται για ένα ελαιαγρό που βρίσκεται στη θέση …………… της περιφερείας …………… του Δήμου …………….. Έχει συν. έκταση 3.000 τ.μ., είναι πεδινό και απέχει 1.000 μ. από οικισμό και 500 μ. από θάλασσα. 6. Πρόκειται για ένα ελαιόκτημα με ρουμάνι-βοσκότοπο που βρίσκεται στη θέση ……….. της περιφέρειας ………… του Δήμου ………….. Έχει συν. έκταση 10.000 τ.μ. και περιέχει 30 ελαιόδεντρα μηδενικής απόδοσης. Είναι ορεινό και απέχει 3.000 από το χωριό, 3.000 μ. από επαρχιακό δρόμο και 5.000 από θάλασσα. 7. Πρόκειται για ένα ελαιόκτημα με ρουμάνι-βοσκότοπο που βρίσκεται στη θέση ………….. της περιφέρειας ………….. του Δήμου …………….. Έχει συν. έκταση 10.000 τ.μ. και περιέχει 30 ελαιόδεντρα μηδενικής απόδοσης. Είναι ορεινό και απέχει 3.000 από το χωριό, 3.000 μ. από επαρχιακό δρόμο και 5.000 από θάλασσα. 8. Πρόκειται για δύο (2) ελαιόδεντρα που βρίσκονται εντός ξένου ελαιοκτήματος ιδιοκτησίας ………….. στη θέση …………… της περιφέρειας …………. του Δήμου ………….. Είναι σε ορεινή περιοχή και απέχει 3.000 μ. από το χωριό, 3.000 μ. από επαρχιακό δρόμο και 5.000 μ. από θάλασσα. ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 1. ΦΜΑ ……./27-9-95 ελαιόκτημα που βρίσκεται στη ………….. της περιφέρειας ………… του Δήμου ………….. Έχει συν. έκταση 4.000 τ.μ. και περιέχει 25 ελαιόδεντρα απόδοσης 1 μόδι. Είναι ορεινό και απέχει 7.000μ. από το χωριό, 4.000μ. από επαρχιακό δρόμο και 3.000μ. από θάλασσα. Έκλεισε προς 300.000 δρχ. το μόδι που περιέχεται σε ένα στρέμμα περίπου, και προς 150.000 δρχ. ανά στρέμμα για τα υπόλοιπα στρέμματα. Το κρινόμενο 1 είναι ισάξιο χρόνου, πλεονεκτεί από θέση και απέχει 10 χλμ. από το συγκριτικό. 2. ΦΜΑ ……./25-7-95 ελαιόκτημα που βρίσκεται στη θέση ………… της περιφέρειας ……….. του Δήμου …………….. Έχει συν. έκταση 15.000 τ.μ. και περιέχει 220 ελαιόδεντρα απόδοσης 9 μόδια. Είναι ορεινό και απέχει 5.000 μ. από το χωριό, 5.000 μ. από επαρχιακό δρόμο και 8.000 μ. από θάλασσα. Έκλεισε προς 280.000 δρχ. το μόδι. Το κρινόμενο 2 είναι ισάξιο χρόνου, πλεονεκτεί από θέση και απέχει 5χλμ. από το συγκριτικό. 3. ΦΜΑ …….24-11-94 αγροβοσκότοπος που βρίσκεται στη θέση ……….. της περιφέρειας …….. του Δήμου …………… Έχει συν. έκταση 3.000 τ.μ., είναι ορεινό και απέχει 5.000μ. από το χωριό, 5.000μ. από επαρχιακό δρόμο και 8.000μ. από θάλασσα. Έκλεισε προς 160.000 δρχ. το στρέμμα. Το κρινόμενο 3 πλεονεκτεί από χρόνο, είναι ισάξιο θέσης και απέχει 12χλμ. από το συγκριτικό. Το κρινόμενο 5 πλεονεκτεί από χρόνο και θέση και απέχει 7χλμ. από το συγκριτικό. Το κρινόμενο 6 πλεονεκτεί από χρόνο, είναι ισάξιο θέσης και απέχει 3χλμ. από το συγκριτικό. Το κρινόμενο 7 πλεονεκτεί από χρόνο, είναι ισάξιο θέσης και απέχει 3χλμ. από το συγκριτικό. 4. ΦΜΑ ……./1-12-1994 οικόπεδο που βρίσκεται εντός του οικισμού ………… της περιφέρειας ………… του Δήμου ………….. Έχει συν. έκταση 306,24 τ.μ., είναι άρτιο και οικοδομήσιμο, κείται επί του παραλιακού δρόμου και απέχει 60μ. από θάλασσα. Το κρινόμενο 4 πλεονεκτεί από χρόνο, είναι ισάξιο θέσης έναντι του συγκριτικού. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΞΙΑΣ Οι αξίες παραμένουν αυτές της από 27-11-2003 έκθεσης της Δ.Ο.Υ. …………..». Επιπλέον σε εκτέλεση της πιο πάνω προδικαστικής απόφασης του Δικαστηρίου, προσκομίστηκε η από 22-10-2010 έκθεση ελέγχου της Δ.Ο.Υ. ………….., στην οποία αναφέρονται τα εξής: «….έγινε επανέλεγχος του επίδικου ακινήτου που βρίσκεται στη θέση ………….. του Δήμου …………., αγροτεμάχιο εκτός σχεδίου, εκτάσεως 236 τ.μ. μετά λυόμενης οικίας 49,60 τ.μ. (άδεια οικοδομής 1968). Σύμφωνα με τις τιμές που τηρούνται στην υπηρεσία μας, σας παραθέτουμε τα κάτωθι συγκριτικά: 1) ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ: ΦΜΑ …../15-2-1995 αγρ/χιο τ.μ. 227,70 στη θέση ……………. στην οριστική αξία δρχ. 11.500/τ.μ. 2) ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ: ΦΜΑ …../27-10-95 αγρ/χιο τ.μ. 178 στην ίδια θέση στην οριστική αξία δρχ. 11.500/τ.μ. 3) ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ: ΦΜΑ ……/29-12-95 αγρ/χιο τ.μ. 475, στην ίδια θέση στην οριστική αξία δρχ. 12.500/τ.μ. Άρα κρίνουμε: Η αξία του επίδικου αγροτεμαχίου αν και πλεονεκτεί του συγκριτικού (υπ.αρ.1) ως προς το χρόνο φορ/γίας προσδιορίζεται προς 11.500/τ.μ. Κρινόμενο : Αγρ/χιο τ.μ. 236 X 11.500 = 2.714.000 δρχ. ΠΟΛ 1079/04 (Α’ εφαρμογή Αντικειμενικού) = 94.400 δρχ. 2.808.400 (σ.σ. σύνολο) /2 Μέσος όρος : 1.404.200 δρχ. Λυόμενη οικία: 49,69 X 3 X 18.000 =2.678.400 δρχ. ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΑΞΙΑ =4.082.600 δρχ. ΔΗΛΩΘΕΙΣΑ 1.500.000 δρχ. Η εφαρμογή του Α’ Αντικειμενικού με τιμή εκκίνησης προς 102.000 δρχ./τ.μ. για τη λυόμενη οικία δεν ελήφθη υπ’όψιν γιατί δεν υπολείπεται του ημίσεος βάσει των συγκριτικών αξιών.».
5. Επειδή, με τα δεδομένα αυτά και ενόψει των διατάξεων που προεκτέθηκαν, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη το είδος (ελαιαγρό με 6 ελαιόδεντρα απόδοσης 1/4 μοδίου), τη θέση (……….. περιφέρειας ………….), την έκταση (4.000 τ.μ.) και τα λοιπά χαρακτηριστικά του πρώτου ένδικου ακινήτου (ορεινό, απέχει 3.000μ. από το χωριό, 2.000μ. από επαρχιακό δρόμο και 6.000μ. από θάλασσα) και συνεκτιμώντας τα στοιχεία του ακινήτου, που επικαλείται η φορολογική αρχή προς σύγκριση, το οποίο είναι πρόσφορο για σύγκριση, λόγω του χρόνου της μεταβιβάσεώς του (27.9.1995) και διότι βρίσκεται στην ίδια περιοχή με το κρινόμενο και πρόκειται για το ίδιο είδος ακινήτου (ελαιόκτημα), ενώ, περαιτέρω, το κρινόμενο πλεονεκτεί του συγκριτικού λόγω της θέσης του, μειονεκτεί όμως αυτού λόγω της συγκυριότητας εξ αδιαιρέτου, κρίνει ότι κατά το χρόνο φορολογίας (18.5.1995) η αγοραία αξία του πρώτου ένδικου ακινήτου, ανερχόταν στο ποσό των 500.000 δραχμών (ήτοι 140.000 δρχ. το 1 στρέμμα με τις ελιές (απόδοσης 1/4 μοδίου) και 120.000 δρχ. /στρέμμα τα υπόλοιπα 3 στρέμματα = 360.000 δρχ.).
6. Επειδή, περαιτέρω, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη το είδος (ελαιόκτημα με 9 ελαιόδεντρα απόδοσης 1/2 μοδίου), τη θέση (………. περιφέρειας ……….), την έκταση (500 τ.μ.) και τα λοιπά χαρακτηριστικά του δεύτερου ένδικου ακινήτου (ημιορεινό, απέχει 600μ. από το χωριό, 800μ. από επαρχιακό δρόμο και 4.000μ. από θάλασσα) και συνεκτιμώντας τα στοιχεία του ακινήτου, που επικαλείται η φορολογική αρχή προς σύγκριση, το οποίο είναι πρόσφορο για σύγκριση, λόγω του χρόνου της μεταβιβάσεώς του (25.7.1995) και διότι βρίσκεται στην ίδια περιοχή με το κρινόμενο και πρόκειται για το ίδιο είδος ακινήτου (ελαιόκτημα), ενώ, περαιτέρω, το κρινόμενο πλεονεκτεί του συγκριτικού λόγω της θέσης του, μειονεκτεί όμως αυτού λόγω της εκτάσεώς του και της συγκυριότητας εξ αδιαιρέτου, κρίνει ότι κατά το χρόνο φορολογίας (18.5.1995) η αγοραία αξία του δεύτερου ένδικου ακινήτου, ανερχόταν στη δηλωθείσα αξία των 250.000 δραχμών .
7. Επειδή, περαιτέρω, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη το είδος (αγροβοσκότοπο), τη θέση (…………. περιφέρειας …………….), την έκταση (2.000 τ.μ.) και τα λοιπά χαρακτηριστικά του τρίτου ένδικου ακινήτου (ημιορεινό, απέχει 1.000μ. από το χωριό, 1.000μ. από επαρχιακό δρόμο και 3.000μ. από θάλασσα) και συνεκτιμώντας τα στοιχεία του ακινήτου, που επικαλείται η φορολογική αρχή προς σύγκριση, το οποίο είναι πρόσφορο για σύγκριση, λόγω του χρόνου της μεταβιβάσεώς του (24.11.1994) και διότι βρίσκεται στην ίδια περιοχή με το κρινόμενο και πρόκειται για το ίδιο είδος ακινήτου (αγροβοσκότοπο), ενώ, περαιτέρω, το κρινόμενο πλεονεκτεί του συγκριτικού λόγω χρόνου, μειονεκτεί όμως αυτού λόγω της συγκυριότητας εξ αδιαιρέτου, κρίνει ότι κατά το χρόνο φορολογίας (18.5.1995) η αγοραία αξία του τρίτου ένδικου ακινήτου, ανερχόταν στο ποσό των 300.000 δρχ. (ήτοι 150.000 δρχ./στρέμμα X 2 = 300.000 δρχ.)
8. Επειδή, περαιτέρω, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη το είδος (αγρός-οικόπεδο), τη θέση (……….. περιφέρειας …………), την έκταση (5.211 τ.μ.) και τα λοιπά χαρακτηριστικά του τέταρτου ένδικου ακινήτου (άρτιο και οικοδομήσιμο, κείται επί του παραλιακού δρόμου και απέχει 60μ. από θάλασσα) και συνεκτιμώντας τα στοιχεία του ακινήτου, που επικαλείται η φορολογική αρχή προς σύγκριση, το οποίο είναι πρόσφορο για σύγκριση, λόγω του χρόνου της μεταβιβάσεώς του (1.12.1994) και διότι βρίσκεται στην ίδια περιοχή και θέση με το κρινόμενο και πρόκειται για το ίδιο είδος ακινήτου (οικόπεδο, άρτιο και οικοδομήσιμο), ενώ, περαιτέρω, το κρινόμενο πλεονεκτεί του συγκριτικού λόγω χρόνου, μειονεκτεί όμως αυτού λόγω της συγκυριότητας εξ αδιαιρέτου και της μεγαλύτερης εκτάσεώς του, που κατά τα κοινώς γνωστά προσελκύει μικρότερο αριθμό αγοραστών, κρίνει ότι κατά το χρόνο φορολογίας (18.5.1995) η αγοραία αξία του τέταρτου ένδικου ακινήτου, ανερχόταν στο ποσό των 70.348.500 δρχ. (ήτοι 5.211 τ.μ. X 13.500 δρχ./τ.μ. =70.348.500 δρχ.).
9. Επειδή, περαιτέρω, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη το είδος (ελαιόκτημα με ρουμάνι-βοσκότοπο), τη θέση (…………. περιφέρειας ……), την έκταση (10.000 τ.μ.) και τα λοιπά χαρακτηριστικά του έκτου ένδικου ακινήτου (ορεινό, απέχει 3.000μ. από το χωριό, 3.000μ. από επαρχιακό δρόμο και 5.000μ. από θάλασσα, περιέχει 30 ελαιόδεντρα μηδενικής απόδοσης) και συνεκτιμώντας τα στοιχεία του ακινήτου, που επικαλείται η φορολογική αρχή προς σύγκριση, το οποίο είναι πρόσφορο για σύγκριση, λόγω του χρόνου της μεταβιβάσεώς του (24.11.1994) και διότι βρίσκεται στην ίδια περιοχή με το κρινόμενο, πρόκειται για το ίδιο είδος ακινήτου (αγροβοσκότοπο) και είναι ισάξιο θέσης, ενώ, περαιτέρω, το κρινόμενο πλεονεκτεί του συγκριτικού λόγω χρόνου, μειονεκτεί όμως αυτού λόγω της συγκυριότητας εξ αδιαιρέτου, κρίνει ότι κατά το χρόνο φορολογίας (18.5.1995) η αγοραία αξία του έκτου ένδικου ακινήτου, ανερχόταν στο ποσό των 1.600.000 δρχ. (ήτοι 160.000 δρχ./στρέμμα X 10 = 1.600.000 δρχ.)
10. Επειδή, περαιτέρω, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη το είδος (ελαιοκτήματα με ρουμάνι-βοσκότοπο), τη θέση (……. περιφέρειας ………..), την έκταση (10.000 τ.μ.) και τα λοιπά χαρακτηριστικά των έβδομου και όγδοου ένδικων ακινήτων (ορεινά, απέχουν 3.000μ. από το χωριό, 3.000μ. από επαρχιακό δρόμο και 5.000μ. από θάλασσα, περιέχουν 30 ελαιόδεντρα μηδενικής απόδοσης) και συνεκτιμώντας τα στοιχεία του ακινήτου, που επικαλείται η φορολογική αρχή προς σύγκριση, το οποίο είναι πρόσφορο για σύγκριση, λόγω του χρόνου της μεταβιβάσεώς του (24.11.1994) και διότι βρίσκεται στην ίδια περιοχή με τα κρινόμενα, πρόκειται για το ίδιο είδος ακινήτου (αγροβοσκότοπο) και είναι ισάξιο θέσης, ενώ, περαιτέρω, τα κρινόμενα πλεονεκτούν του συγκριτικού λόγω χρόνου, μειονεκτούν όμως αυτού λόγω της συγκυριότητας εξ αδιαιρέτου, κρίνει ότι κατά το χρόνο φορολογίας (18.5.1995) η αγοραία αξία των έβδομου και όγδοου ένδικων ακινήτων, ανερχόταν στο ποσό των 1.600.000 δρχ. για καθένα από αυτά (ήτοι 160.000 δρχ./στρέμμα X 10 = 1.600.000 δρχ.).
11. Επειδή, περαιτέρω, το Δικαστήριο, σχετικά με την αξία των κληρονομιαίων δύο (2) ελαιοδέντρων που βρίσκονται εντός ξένου ελαιοκτήματος στη θέση ………. της περιφέρειας …………, η οποία προσδιορίστηκε από τη φορολογική αρχή στο ποσό των 60.000 δρχ., κρίνει ότι η αξία αυτών ανέρχεται στη δηλωθείσα των 50.000 δρχ., καθόσον η φορολογική αρχή, που έφερε το σχετικό βάρος, δεν απέδειξε το αντίθετο.
12. Επειδή, τέλος, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη το είδος, τη θέση, την έκταση και τα λοιπά χαρακτηριστικά του ένατου ένδικου κληρονομιαίου στοιχείου (αγροτεμάχιο εκτάσεως 236 τ.μ., εκτός σχεδίου πόλεως και εκτός ζώνης, στη θέση ………. της κτηματικής περιφέρειας του Δήμου …………, και συνεκτιμώντας τα στοιχεία των τριών ακινήτων, που επικαλείται η φορολογική αρχή προς σύγκριση, τα οποία είναι πρόσφορα για σύγκριση, λόγω του χρόνου της μεταβιβάσεώς τους (15.2.1995, 27.10.1995 και 29.12.1995) και διότι βρίσκονται στην ίδια θέση με το κρινόμενο και πρόκειται για το ίδιο είδος ακινήτου (αγροτεμάχιο), καθώς και την αξία του κρινόμενου κατά την α’ εφαρμογή του αντικειμενικού συστήματος, το οποίο μειονεκτεί λόγω της συγκυριότητας εξ αδιαιρέτου, κρίνει ότι κατά το χρόνο φορολογίας (18.5.1995) η αγοραία αξία του ανωτέρω ένδικου ακινήτου ανερχόταν στο ποσό των 1.404.200 δρχ. (ήτοι 236,00 X 11.500 δρχ./τ.μ.= 2.714.000 δρχ., αξία βάσει ΠΟΛ 1079/04 (Α’ εφαρμογή Αντικειμενικού) = 94.400 δρχ., Μέσος όρος αξίας αυτού 1.404.200 δρχ. (2.808.400/2=1.404.200 δρχ. ). Περαιτέρω, σχετικά με την αξία της λυόμενης οικίας εντός του πιο πάνω ακινήτου, επιφανείας 49,60 τ.μ. (άδεια οικοδομής 1968), το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη ότι ως τιμή εκκίνησης κατά την α’ εφαρμογή του αντικειμενικού συστήματος ορίστηκε το ποσό των 102.000 δρχ./τ.μ., ότι η φορολογική αρχή προσδιόρισε την αξίας αυτής προς 18.000 δρχ. το κ.μ., που υπολείπεται αρκετά της τιμής εκκίνησης με βάση το αντικειμενικό σύστημα, ενώ, κανένα στοιχείο δεν προσκομίστηκε από τις προσφεύγουσες που να αποδεικνύει την επικαλούμενη από αυτές κακή κατάσταση της οικίας, κρίνει ότι κατά το χρόνο της φορολογίας η αγοραία αξία αυτής ανερχόταν στο ποσό των 2.678.400 δρχ. (ήτοι 49,60 X 3 X 18.000δρχ.). Ήτοι συνολικά η αγοραία αξία του ως άνω κληρονομιαίου στοιχείου (αγροτεμάχιο μετά λυόμενης οικίας) ανερχόταν κατά τον κρίσιμο χρόνο στο ποσό των 4.082.600 δρχ..
13. Επειδή, με βάση τις πιο πάνω προσδιορισθείσες αξίες για τα ένδικα στοιχεία της κληρονομιάς πλέον αυτού για το οποίο δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ δήλωσης και ελέγχου ελαιαγρός στη θέση «………» …………, το σύνολο του ενεργητικού της κληρονομιάς των προσφευγουσών ανέρχεται στο ποσό των 79.931.100 δραχμών, μείον το παθητικό ύψους 399.400 δραχμών, η καθαρή αξία αυτής ανέρχεται στο ποσό των 79.531.700 δρχ., και η καθαρή αξία της κληρονομικής μερίδας καθεμιάς από τις προσφεύγουσες ανέρχεται στο συνολικό ποσό των 39.765.850 δραχμών.
14. Επειδή, εξάλλου, οι προσφεύγουσες με το από 18.1.2010 και το από 14.12.2011 υπόμνημα που κατέθεσαν ισχυρίζονται ότι η προσβαλλόμενη πράξη προσδιορισμού του φόρου κληρονομιάς είναι ακυρωτέα για το λόγο ότι το σύστημα επιμέτρησης του πρόσθετου φόρου είναι πρόδηλα αντίθετο προς το άρθρο 6 της Ε.Σ.Δ.Α., που κατοχυρώνει το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη, διότι δεν επιτρέπει την επιμέτρηση της επιβλητέας κυρώσεως με εκτίμηση των ιδιαίτερων συνθηκών που συντρέχουν στην κάθε περίπτωση, ενώ, προσκρούει και στην συνταγματική αρχή της αναλογικότητας. Οι πιο πάνω ισχυρισμοί, όμως, των προσφευγουσών, είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι, διότι τα ποσοστά προσθέτου όρου συναρτώνται με το ποσό του οικείου φόρου την πληρωμή του οποίου θα απέφευγε ο υπόχρεος λόγω της ανακρίβειας της δήλωσής του, ήτοι με μέγεθος αναγκαίως συναφές προς το ύψος της φοροδιαφυγής, ενώ δίνεται η δυνατότητα της διοικητικής δικαιοσύνης να προβεί σε επιμέτρηση της επιβολής της διοικητικής κύρωσης, λαμβάνοντας υπόψη τις περιστάσεις (πρβλ. ΣτΕ Ολ. 3474/2011, 2402/2010).
15. Επειδή, περαιτέρω, ενόψει της διαφοράς που προέκυψε μεταξύ της δηλωθείσας αξίας της κληρονομικής μερίδας κάθε μιας από τις προσφεύγουσες (19.800.300 δρχ.) και της ως άνω οριστικώς καθορισθείσας αξίας αυτών (39.765.850 δρχ.), η οποία ανέρχεται στο ποσό των 19.965.550 δραχμές (39.765.850 δρχ – 19.800.300 δρχ), το Δικαστήριο κρίνει, ότι συντρέχουν, εν προκειμένω, οι προϋποθέσεις επιβολής σε βάρος της κάθε προσφεύγουσας πρόσθετου φόρου, λόγω ανακρίβειας της δηλώσεώς τους, κατά την παρ. 3 του άρθρου 75 του ν.δ. 118/1973, εφόσον η διαφορά αυτή είναι μεγαλύτερη του 25% επί της αξίας που καθορίσθηκε οριστικά (19.965.550 X 25% = 4.991.387 δρχ.). Περαιτέρω, λαμβάνοντας υπ’ όψιν το μέγεθος της ανακρίβειας, το Δικαστήριο κρίνει ότι το ποσοστό του πρόσθετου αυτού φόρου πρέπει να καθοριστεί σε 45% του φόρου, την πληρωμή του οποίου θα διέφευγε κάθε προσφεύγουσα κατά τ’ ανωτέρω.
16. Επειδή, κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η κρινόμενη προσφυγή πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή και να τροποποιηθεί η …../2004 πράξη προσδιορισμού φόρου κληρονομιάς του Προϊσταμένου της Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας (Δ.Ο.Υ.) …. Αθηνών κατά το μέρος που αφορά την ορισθείσα ως άνω αξία της κληρονομικής μερίδας κάθε μίας από τις προσφεύγουσες, καθώς και κατά το μέρος που αφορά το ποσοστό του επιβληθέντος προσθέτου φόρου σε κάθε μια από αυτές. Τέλος, να αποδοθεί στις προσφεύγουσες παράβολο ποσού δύο ευρώ (κατ’ άρθρο 277 παρ. 9 του Κ.Δ.Δ.) και να συμψηφιστούν τα δικαστικά έξοδα μεταξύ των διαδίκων λόγω της εν μέρει νίκης και ήττας αυτών (κατ’ άρθρο 275 παρ. 1 του Κ.Δ.Δ.).

ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ

Δέχεται εν μέρει την προσφυγή.

Τροποποιεί την …./2004 πράξη προσδιορισμού φόρου κληρονομιάς του Προϊσταμένου της Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας (Δ.Ο.Υ.) ….. Αθηνών.

Προσδιορίζει την αξία της κληρονομικής μερίδας κάθε μίας από τις προσφεύγουσες στο συνολικό ποσό των 39.765.850 δραχμών.

Καθορίζει τον πρόσθετο φόρο που πρέπει να επιβληθεί σε βάρος κάθε μίας από τις προσφεύγουσες για την ανακρίβεια της δήλωσής τους, σε ποσοστό πενήντα τοις εκατό (45%) του φόρου, που θα διέφευγαν να πληρώσουν λόγω της ανακρίβειας αυτής.

Διατάσσει την απόδοση παραβόλου ποσού δύο ευρώ στις προσφεύγουσες.

Συμψηφίζει τα δικαστικά έξοδα μεταξύ των διαδίκων.

Η διάσκεψη του Δικαστηρίου έγινε στην Αθήνα στις 14-05-2012 και η απόφαση δημοσιεύθηκε στον ίδιο τόπο κατά την έκτακτη δημόσια συνεδρίαση της 25-05-2012.