Τελευταία ενημέρωση: 18 Ιουλίου 2022
Γράφει η Δικηγόρος – εργατολόγος Μαλβίνα Προύντζου | Δικηγορικό γραφείο εργατικού δικαίου Δημήτρης Βλαχόπουλος & συνεργάτες
Πολίτες τρίτων χωρών, οι οποίοι εισέρχονται στη χώρα με σκοπό την παροχή εργασίας, πρέπει να είναι κάτοχοι ενός εκ των παρακάτω αναφερόμενων νομιμοποιητικών εγγράφων:
(α) Άδειας διαμονής με δικαίωμα παροχής εργασίας: Η άδεια διαμονής χορηγείται είτε από την κατά τόπον αρμόδια Αποκεντρωμένη Διοίκηση (τμήμα αδειών διαμονής) είτε από το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου. Σε ορισμένες περιπτώσεις (λ.χ. των επί μακρόν διαμενόντων), η άνω άδεια εκδίδεται από το όργανο που χορήγησε την τελευταία άδεια διαμονής.
(β) Βεβαίωσης κατάθεσης δικαιολογητικών για την έκδοση / ανανέωση άδειας διαμονής με δικαίωμα παροχής εργασίας: Η βεβαίωση αυτή περί κατάθεσης δικαιολογητικών για την έκδοση αδείας διαμονής με δικαίωμα εργασίας παρέχει στον κάτοχό της όλα τα δικαιώματα που παρέχει και η άδεια διαμονής που αιτείται. Η βεβαίωση έχει διάρκεια ένα (1) έτος. Στην περίπτωση ανανέωσης της άδειας διαμονής, ο κάτοχος της άνω βεβαίωσης απολαμβάνει τα δικαιώματα που του παρείχε η προηγούμενη άδεια διαμονής, την ανανέωση της οποίας αιτείται. Αρμόδια υπηρεσία χορήγησης της βεβαίωσης είναι η Υπηρεσία στην οποία κατατίθεται η αίτηση χορήγησης και / ή ανανέωσης άδειας διαμονής. Συνήθως πρόκειται για την Αποκεντρωμένη Διοίκηση του τόπου διαμονής του πολίτη τρίτης χώρας ή τη Διεύθυνση Μεταναστευτικής Πολιτικής του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής.
(γ) Θεώρησης εισόδου με δικαίωμα εργασίας (visa): Η θεώρηση εισόδου με δικαίωμα εργασίας χορηγείται από την προξενική αρχή της Ελλάδας στη χώρα καταγωγής ή διαμονής του πολίτη της τρίτης χώρας.
Μία ειδική κατηγορία πολιτών τρίτων χωρών, που έχουν δικαίωμα παροχής εργασίας στην Ελλάδα, είναι οι δικαιούχοι διεθνούς προστασίας (πρόσφυγες και κάτοχοι καθεστώτος επικουρικής προστασίας), οι κάτοχοι του καθεστώτος παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους, καθώς και μέλη των οικογενειών τους, εφόσον είναι κάτοχοι άδειας διαμονής σε ισχύ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις των άρθρων 68-71 ν. 4375/2016. Με βάση τις ίδιες διατάξεις, και οι αιτούντες διεθνή προστασία, μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας κατάθεσης της αίτησης διεθνούς προστασίας, έχουν δικαίωμα πρόσβασης σε εξαρτημένη εργασία ή την παροχή υπηρεσιών ή έργου, εφόσον κατέχουν δελτίο αιτούντος διεθνή προστασία ή δελτίο αιτήσαντος άσυλο αλλοδαπού σε ισχύ.
Πρόσβαση στην αγορά εργασίας έχουν και οι πολίτες τρίτων χωρών, στους οποίους έχει χορηγηθεί βεβαίωση αναβολής απομάκρυνσης (ά. 24 ν. 3907/2011) ή βεβαίωση περί μη απομάκρυνσης για ανθρωπιστικούς λόγους (ά. 78Α ν. 3386/2005) από την αρμόδια αστυνομική αρχή, η οποία είναι σε ισχύ. Οι κάτοχοι της συγκεκριμένης άδειας εργασίας μπορούν να εργάζονται (i) αποκλειστικά και μόνο στους τομείς της γεωργίας και της κτηνοτροφίας, στον τομέα της οικιακής εργασίας καθώς και στον κλάδο του ιματισμού και (ii) στο σύνολο του εδάφους της χώρας με εξαίρεση τις Περιφερειακές Ενότητες Έβρου, Ξάνθης και Ροδόπης της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, το σύνολο των Περιφερειακών Ενοτήτων της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου και τις Περιφερειακές Ενότητες Κω, Ρόδου, Καρπάθου και Καλύμνου της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου.
Μία ακόμη ειδική κατηγορία είναι και οι ομογενείς, κάτοχοι Ειδικού Δελτίου Ταυτότητας Ομογενούς με βάση τις διατάξεις του Ν 2790/2000, με το οποίο μπορούν να εργάζονται χωρίς να απαιτείται κάποιο επιπλέον νομιμοποιητικό έγγραφο.
Τέλος, ειδικά όσον αφορά στον αγροτικό τομέα, είναι δυνατή η παροχή εργασίας από πολίτες τρίτων χωρών εφόσον ο εργοδότης υποβάλει αίτηση ενώπιον της αρμόδιας υπηρεσίας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης του τόπου διαμονής, για την κατ’ εξαίρεση απασχόληση πολιτών τρίτων χωρών, οι οποίοι στερούνται τίτλου διαμονής στη χώρα, για την αντιμετώπιση επειγουσών αναγκών της αγροτικής εκμετάλλευσης (ά. 13Α ν. 4251/2014). Μάλιστα, η χορηγηθείσα έγκριση για την κατ’ εξαίρεση απασχόληση των πολιτών τρίτων χωρών στην αγροτική οικονομία συνιστά λόγο αναβολής απομάκρυνσης. Η άδεια εργασίας χορηγείται από την Περιφέρεια του τόπου διαμονής του πολίτη τρίτης χώρας (ά. 3 της, υπ’ αριθμ. 53619/735/2015, ΚΥΑ).